Nieuws

Italiaanse banken worden vandaag geconfronteerd met een nieuwe crisis nadat blijkt dat Banca Carige failliet dreigt te gaan. De handel in het aandeel van de bank is inmiddels ook stil gelegd.

Banca Carige is de 15e grootste bank van Italië met 25 miljard euro op de balans. Ondanks het feit dat de bank niet een grote speler is, zorgt een ondergang van de bank voor een dominoeffect in een land waarin banken er al bijzonder slecht voor staan. 

Net als verschillende andere banken heeft Banca Carige in het verleden verschillende kapitaalinjecties gekregen. In december van 2017 kreeg de bank nog 550 miljoen euro.

Failissement

De politieke onrust rondom Italië en de begroting, de stijging van de rente op Italiaanse staatsobligaties én het instorten van de brug in Genua lijken de bank nu fataal te worden. Banca Carige is voor een deel eigenaar van het bedrijf dat de brug in Genua beheerde.

Uit vrees voor een faillissement en een dominoeffect proberen andere Italiaanse banken nu een helpende hand te bieden. Door middel van achtergestelde obligatieleningen proberen zij het gat van 400 miljoen euro te vullen.

Banca Carige moet voor het eind van de maand aan de ECB duidelijk maken hoe het de financiële problemen gaat oplossen. Kredietbeoordelaars Moody’s en Fitch gaven Carige dit najaar al een afwaardering en vrezen voor een faillissement. Fitch geeft de bank nu een rating CCC+ en stelt dat het bang is dat klanten er met hun geld vandoor gaan.

Venezuela probeert 14 ton goud te repatriëren dat momenteel ligt opgeslagen in Londen bij de Bank of England (BoE). Het goud met een waarde van 550 miljoen dollar wordt gerepatrieerd uit vrees dat Amerikaanse sancties tegen het land de toegang tot het goud in de toekomst zullen beperken. De Bank of England weigert vooralsnog mee te werken aan het verzoek van Venezuela.

Volgens Britse ambtenaren houdt de Engelse centrale bank het goud voorlopig omdat het onduidelijk is wat de plannen zijn van de Venezolaanse regering met het eigen goud. The Times meldt dat er zogenaamd zorgen zijn dat Maduro het goud zelf zal verkopen voor eigen gewin.

Het goud dat ligt opgeslagen in Londen werd volgens berichtgeving van The Times afgelopen jaar nog gebruikt als onderpand voor verschillende leningen ter waarde van miljarden dollars. Reuters meldt daarentegen dat het repatriëren van het goud vertraging oploopt, omdat het moeilijk is om de 14 ton goud verzekerd te krijgen voor verzending.

Nieuwe sancties

Het besluit van Venezuela om goud te repatriëren volgt nadat Donald Trump afgelopen week een nieuwe ronde van sancties tegen Venezuela aankondigde. Het land gaat al jaren gebukt onder een enorme crisis waarbij het inflatiepercentage is opgelopen tot ruim 400.000 procent. Als gevolg hiervan is er sprake van een massale uittocht van Venezolanen die naar andere landen vluchten in de hoop op een beter leven.

Maduro heeft meerdere keren gewezen naar Washington als schuldige voor de malaise in zijn land. Volgens Maduro is Washington bezig met het voeren van een economische oorlog tegen Venezuela.

Sinds de turbulentie op de aandelenmarkten in oktober hopen beleggers op een mildere toon van de Federal Reserve. Gisteren was daar de gelegenheid voor aangezien Jerome Powell het beleid van de centrale bank uiteenzette.

De Fed besliste donderdagavond om de basisrente ongewijzigd te laten op 2 à 2,25 procent. Dit werd vantevoren ook verwacht door de markten. Desondanks hoopten de markten op een mildere toon met betrekking tot de visie van de centrale bank over de economie en eventuele hints over het monetaire beleid.

Powell stelde dat de Fed verwacht dat verdere geleidelijke verhogingen van de rente consistent zijn met een duurzame expansie van de economie, een sterke arbeidsmarkt én een inflatie dicht bij de doelstelling van 2 procent. De visie van de Fed is dus nagenoeg onveranderd ten opzichte van zes weken geleden.

Powell repte tijdens zijn toelichting met geen één woord over de recente correctie op de beurzen. Daarnaast trekt de Fed zich vooralsnog niks aan van de kritiek van Trump op het rentebeleid. De president van de VS stelt dat de hogere rente zorgt dat geld lenen duurder wordt wat een rem is voor de economische groei.

Reactie financiële markten

Financiële markten reageerden tamelijk kalm op het rentebesluit. De val van de dollar werd wel gestopt vanwege de uitspraken van Powell. De Greenback steeg ten opzicht van de euro met een 0,5 procentpunt. Ook de aandelenbeurzen daalden naar aanleiding van het rentebesluit van de centrale bank.

Indien de centrale bank zich aan zijn woord houdt dan kunnen we aannemen dat de Fed de rente in december zal verhogen. Ook voor 2019 worden er vooralsnog 3 renteverhogingen verwacht. De Fed heeft sinds het einde van het nulrentebeleid in december 2015 al acht keer de rente verhoogd. De centrale bank wil met deze geleidelijke verhogingen een oververhitting van de economie voorkomen.

Het is echter maar de vraag vraag of de centrale bank zal blijven vasthouden aan zijn plannen indien er een nóg grotere correctie dan die van oktober op de beurzen zal plaatsvinden.

De VVD wil af van contante betalingen boven de € 500. Volgens Kamerlid Foort van Oosten is dit een effectieve manier om zwart geld dwars te zitten. Door bedragen boven de € 500 euro verplicht te pinnen wordt het moeilijker om geld wit te wassen, aldus VVD’er van Oosten.

Cash is king

Volgens van Oosten is cash in de onderwereld king. Een hoop contant geld geeft status en macht. Uit een recent onderzoek door de Universiteit Utrecht blijkt dat er in Nederland op jaarbasis 16 miljard euro wordt witgewassen. Dat geld is voor 90 procent afkomstig van drugshandel en fraude.

Het plan is een nieuwe manier om criminelen te dwarsbomen.  “Ik denk dat het onvermijdelijk is om met elkaar de discussie aan te gaan om betalingen vanaf 500 euro standaard in Nederland te laten pinnen,” aldus van Oosten tegenover EenVandaag.

Contant geld

Al langer is er een ‘war on cash’ bezig in verschillende landen. Het ontmoedigen van cash geld wordt steeds gebruikelijker. In Spanje geldt bijvoorbeeld een limiet van €1.000 voor contante betalingen, terwijl je in Italië maximaal €1.000 per dag aan contant geld kunt opnemen bij de bank. Ook in Frankrijk is 2 jaar geleden het bedrag wat contant betaald mag worden verlaagd van €3.000 naar €1.000 per dag.

In Nederland zijn pinbetalingen zo ingeburgerd dat notabene De Nederlandse Bank zich zorgen maakt over het dalende gebruik van contant geld. 

Contant geld is namelijk niet alleen een middel voor criminelen. Het is ook een vertrouwd spaarmiddel en laatste strohalm wanneer je niet al je geld op een bankrekening wilt zetten. Zeker met de huidige spaarrentes willen mensen steeds meer contant geld aanhouden.

Daarnaast kiezen consumenten ook om privacyredenen voor contant geld. Zij willen geen ‘digitaal spoor’ achterlaten op hun bankrekening. Banken – en wat de Europese Unie met haar nieuwe richtlijn PSD2 betreft ook andere partijen – kunnen zien waar klanten waar, wanneer én hoeveel geld zij aan welk product, politieke partij of goed doel uitgeven. Welke Big Brothers gaan onze gangen na? DNB spreekt van ‘een gerechtvaardigd belang anoniem te willen blijven’.

Vannacht zijn de nieuwe sancties van de VS tegen Iran in werking getreden. Vanaf vandaag mag geen enkel land ter wereld, op een paar uitzonderingen na, nog Iraanse olie kopen of vervoeren. Landen die dit toch doen mogen geen zaken doen met de VS. Ook financiële transacties via het SWIFT-bankensysteem zijn door de VS verboden.

President Rohani van Iran reageerde vanochtend en stelt dat zijn land terecht is gekomen in een economische oorlogssituatie. Tegelijkertijd stelde hij dat het land, ondanks de opgelegde sancties, door zal gaan met de verkoop van olie.

De VS trokken zich in mei dit jaar terug uit het atoomakkoord dat in 2015 werd gesloten met Obama. Met de sancties willen de Amerikanen nu Iran dwingen opnieuw te onderhandelen over een deal, waarin nu ook het Iraanse raketprogramma wordt opgenomen. Daarnaast hoopt de VS dat het volk in opstand komt tegen de huidige regering. Adviseurs van Trump hebben meerdere keren al aangegeven dat ze de huidige Iraanse regering graag zouden zien vallen.

Door de dreiging van de sancties is de inflatie in Iran in de afgelopen maanden enorm toegenomen. Iran hoopt nu dat andere partijen zoals Europa, China en Rusland het land te hulp zullen schieten, aangezien die hebben aangegeven de nucleaire deal van 2015 in stand te willen houden.

Op de laatste handelsdag van oktober sloten Amerikaanse beurzen hoger. Desondanks maakt het de maand er niet minder dramatisch op. In de afgelopen maand verloor de Dow Jones 4 procent, de S&P 500 7 procent en de Nasdaq ging met ruim 9,2 procent omlaag. In een maand tijd die nu wordt aangeduid als ‘Shocktober’ verdampte in de Verenigde Staten 2000 miljard dollar aan beurswaarde.

Wanneer we kijken naar de wereldwijde financiële markt is het beeld nóg erger: in de maand oktober verloren alle financiële markten samen 8 biljoen dollar oftewel $ 8.000.000.000.000! De laatste keer dat de financiële markten zoveel geld in rook zagen opgaan was tijdens de val van Lehman in 2008.

Hieronder een overzicht van de maand oktober:

• De Nasdaq 100, de 100 invloedrijkste bedrijven op de techbeurs beleefden hun slechtste maand sinds oktober 2008
• De S&P 500 beleefde zijn slechtste maand sinds februari 2009
• De FANG (Facebook, Amazon, Netflix and Google) aandelen leverden gezamenlijk 21 procent van hun beurswaarde in, de grootste daling ooit
• De beurs in China beleefde zijn slechtste maand sinds januari 2016
• Europese beurzen beleefden eveneens hun slechtste maand sinds januari 2016
• Hedge Funds beleefden hun slechtste maand ooit, de Goldman VIP Basket die de 50 meest begeerde aandelen van hedgefondsen volgt daalde met 11,5 procent in oktober
• De Amerikaanse dollar zag zijn sterkste stijging sinds november 2016, toen Trump werd gekozen als president
• Goud beleefde zijn beste maand sinds juni 2016
• Zowel Goud als de Amerikaanse dollar stegen voor het eerst sinds februari 2017
• Olie beleefde zijn slechtste maand sinds juli 2016

De prijs van palladium zit de laatste weken in de lift. Sterker nog, in de laatste 6 weken steeg de prijs van palladium met maar liefst 30 procent. Dit nadat het edelmetaal in de 3 maanden hiervoor met 14 procent daalde. Wat is er aan de hand?

Nadat de prijzen van edelmetalen vrijwel de gehele zomerperiode onder druk kwamen te staan door een stijgende rente in de VS en een sterkere dollar, zorgt de onrust op de financiële markten weer voor broodnodig herstel. Afgelopen week bereikte de prijs van palladium een nieuw record door een prijs aan te tikken van $ 1143 per troy ounce. De hoogste prijs ooit voor het edelmetaal.

Palladium wordt voornamelijk gebruikt in katalysatoren voor benzineauto’s. Daarnaast wordt het edelmetaal ook onder andere gebruikt voor het vervaardigen van witgoud. Nu diesels in het verdomhoekje zitten, is de vraag naar palladium aan het stijgen. Analisten verwachten dat tot minimaal 2020 het aanbod achter blijft bij de vraag.

Rusland

En juist over dit aanbod zijn er zorgen nu de spanningen tussen de VS en Rusland steeds verder oplopen. Zo heeft Trump in de afgelopen weken gedreigd met terugtrekking uit het kernwapenakkoord. Extra spanningen tussen beide landen brengen het aanbod van palladium onder druk. Rusland is namelijk de grootste producent van palladium ter wereld. Beleggers vrezen nu dat een slechtere relatie tussen beide landen zal zorgen voor een (verdere) daling van het aanbod.

Al eerder dit jaar schreven we over het verwachte tekort aan palladium op de markt. Als gevolg van het tekort werd palladium afgelopen jaar voor het eerst sinds 2001 duurder dan platina.

Hoe nu verder?

Op de korte termijn zien we een kleine correctie plaatsvinden met betrekking tot de palladiumprijs. Georgette Boele, analist bij ABN Amro erkent tegenover Bloomberg dat het edelmetaal op dit moment ‘overbought’ is, wat suggereert dat het edelmetaal te hard is gestegen.

Desondanks zijn de fundamentals voor een verdere prijsstijging aanwezig waarbij een tekort het meest in het oog springende feit is voor een verdere prijsstijging. Tegelijkertijd is het gevaar van een prijsstijging dat autofabrikanten zullen kijken naar het verminderen van het gebruik, en eventueel in plaats van palladium meer platina zullen gebruiken.

De  economie in de eurozone is in het derde kwartaal van dit jaar met slechts 0,2 procent gegroeid. Economen ging uit van een groei van 0,4 procent. Het vertrouwen in de economie liep ook een deuk op.

Volgens een eerste schatting van het Europees statistiekbureau Eurostat is de economie van de eurozone gestegen met 0,2 procent ten opzichte van het vorige kwartaal. In de eerste 2 kwartalen van dit jaar groeide de economie harder dan dit kwartaal. Op jaarbasis is sprake van een groei van 1,7 procent. Ook dit is een daling in vergelijking met het cijfer van het tweede kwartaal; toen gaf de economische vooruitgang in Europa op jaarbasis nog een cijfer aan van 2,2 procent.

BREAKING! #Eurozone economy grew just 0.2% in Q3 (0.4% expected), slowest pace since Q2 2014. pic.twitter.com/aOHdv4Tox9

— jeroen blokland (@jsblokland) 30 oktober 2018

Vertrouwen daalt

Het vertrouwen in de economie is ook aan het dalen volgens cijfers van de Europese Commissie. Zo daalde de index waarmee de commissie het vertrouwen meet, van 110,9 in september naar 109,8 in oktober. De index loopt al maanden terug.

Italië

Tegelijkertijd met de cijfers over de eurozone is gebleken dat de economische groei in Italië onverwachts tot stilstand is gekomen in het derde kwartaal. Economen gingen nog uit van een groei van 0,1 procent.

De op twee na grootste economie van de eurozone ligt al langer overhoop met Brussel vanwege het begrotingstekort. De Europese Commissie wil dat de begroting wordt aangepast zodat het tekort omlaag gaat. Mede hierdoor is de begroting van Italië afgekeurd door de Europese Commissie. Het is voor de eerste keer in de geschiedenis dat Brussel een dergelijk besluit neemt.

De stilstand van de Italiaanse economie kan grote gevolgen hebben. De zorgen over de houdbaarheid van de schuldenberg van het land worden alsmaar groter. Ook de 10-jarige obligatierente stijgt vanwege het nieuws en staat op het moment van schrijven op 3,4 procent. Door de hogere rente is de Italiaanse overheid steeds meer geld kwijt aan rentelasten. Geld wat niet meer geïnvesteerd kan worden in de economie.

De goudprijs profiteert van de onrust op de beurzen wereldwijd. Het edelmetaal is voor de vierde week op rij gestegen, de langste reeks aan wekelijkse stijgingen sinds januari van dit jaar.

Zoals gesteld zorgen verschillende (geopolitieke) ontwikkelingen voor onrust op de financiële markten. Al deze gebeurtenissen spelen goud vooralsnog in de kaart. Indien deze zorgen een negatief effect blijven hebben op aandelenmarkten dan kan dit leiden tot een verandering in het beleid van de Fed, wat weer positief kan uitpakken voor goud.

De prijs van goud steeg sinds begin oktober met ruim 5 procent. Sinds april, toen de goudprijs nog een prijs noteerde van $ 1350 per troy ounce, daalde de prijs met ruim 12 procent. Het dieptepunt werd bereikt op 15 augustus toen de goudprijs $ 1175 per troy ounce noteerde. Sinds het dieptepunt herstelde goud zich tot een prijs op het moment van schrijven van $ 1231 per troy ounce.

Vooruitzicht

Sinds de uitbraak begin oktober heeft de goudprijs weerstand gevonden rond de grens van $ 1238 per troy ounce. De goudprijs heeft deze grens geprobeerd te doorbreken op 23, 25 en 26 oktober. Tijdens de laatste poging werd de grens kort doorbroken tot een prijs van $ 1240 per troy ounce waarna de prijs weer terugviel $ 1231 per troy ounce.

Wang Tao, technisch analist bij Reuters, voorziet dat het volgende obstakel voor de goudprijs tussen de bandbreedte ligt van $ 1.252 en $ 1.263 per troy ounce ligt. De opmars van goud zou een aanzienlijke invloed kunnen hebben op de positie van hedgefondsbeheerders en andere speculanten in goud-futures op de Comex van New York. Daarnaast zal het Diwali festival in India, waar eindejaarsfeesten en bruiloften worden gevierd, er voor kunnen zorgen dat de prijs van het edelmetaal verder omhoog wordt gedreven.