Het “nee” uit Italië zorgt vooralsnog niet voor paniek op de financiële markten. In aanloop naar de verkiezingen verwachtten analisten dat een ‘nee’ uit Italië beleggers en beurzen veel geld zou kosten. In Azië sloten de beurzen wel lager. In Europa heeft de uitslag van het referendum nauwelijks effect.

Europa & Azië

De AEX opende op een verlies van ’slechts’ een half procent, daarnaast was het verlies slechts van korte duur. Op het moment van schrijven noteert de Amsterdamse beurs een winst van 1 procent. Ook in Frankfurt, Londen en Parijs is het sentiment vooralsnog positief. Alleen de Italiaanse beurs, de Borsa Italiana, staat op een kleine min van -0,22 procent.

In Azië gingen de beurzen wel omlaag. De Japanse Nikkei-index sloot de dag met bijna 1 procent lager, terwijl ook in Hongkong de koersen de dag in mineur eindigden. Omdat de beurzen in Azië open waren tijdens het bekend worden van de uitslag was het effect van het referendum hier het duidelijkst merkbaar.

Euro onder druk

Toen zondagavond na 23:00 de eerste resultaten bekend werden en duidelijk werd dat de Italianen massaal voor een ‘nee’ kozen, daalde de euro scherp met bijna 1,5 procent. De munt ging van 1,065 naar 1,052. Op het moment van schrijven heeft de munt echter wonderbaarlijk genoeg geplust tot een koers van $1,068.

Goud & Zilver

De goudprijs in euro’s schoot na de opening van de beurs direct met 1,8% omhoog vanwege de harde landing van de euro. Nu de euro weer is gestabiliseerd en zelfs een lichte plus vertoont staat het edelmetaal weer onder druk, en noteert goud 1,3 procent lager op een prijs van €35.018 per kilo. Ook zilver laat een vergelijkbaar patroon zien en staat op het moment van schrijven  1,16 procent lager op een prijs van €500 per kilo.

De OPEC-landen hebben zojuist een akkoord bereikt om de olieproductie terug te brengen met 1,2 miljoen vaten tot 32,5 miljoen vaten per dag.

Na gespannen onderhandelingen waar de financiële markten halsstarrig naar uitkeken hebben de drie grootste olie-exporterende OPEC landen (Saudi-Arabië, Iran en Irak) uiteindelijk toch besloten om de olieproductie terug te dringen. Het is voor het eerst sinds 2008 dat de OPEC landen instemmen met een beperking van de olieproductie.

Iran wint onderhandelingen

Volgens de nieuwe overeenkomst zal Saudi-Arabië zijn productie verminderen met 486.000 vaten per dag. De ministers van Irak en Koeweit stellen dat hun landen de olieproductie verminderen met respectievelijk 209.000 en 130.000 vaten per dag. Iran gaat op haar beurt de productie juist verhogen, met 200.000 vaten per dag. Daarnaast gaat de overeenkomst er ook vanuit dat landen die niet lid zijn van de OPEC (Rusland en de VS) hun productie verminderen met in totaal 600.000 per dag.

Rusland, de grootste niet OPEC-producent, was niet aanwezig bij de besprekingen. Het land zal zich volgens OPEC-voorzitter Mohammed bin Saleh el-Sada inzetten om de olieproductie in eigen land te verlagen met 300.000 vaten per dag.

De productiebeperking zal worden toegepast gedurende 6 maanden, met een beoordeling gepland op de volgende OPEC-bijeenkomst in mei volgend jaar. Door het akkoord noteert een vat Brentolie op dit moment 9% hoger dan de prijs van gisteren. Ook de financiële markten lijken door het akkoord lijkt gerust gezien bijna alle financiële indices licht groen plussen.

Hogere benzineprijs

Verschillende analisten verwachten door het akkoord een hogere benzineprijs aan de pomp. Of de aangekondige beperking een flinke stijging van de benzineprijs betekent is vooralsnog niet bekend. Analisten stelden in aanloop naar de top dat er substantiële inperkingen dienden plaats te vinden voordat de benzineprijs hard zou stijgen.

De voorzitter van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, roept Europese landen op om geen referenda meer te houden. De reden om de wanhopige schreef? De voorzitter is doodsbang voor een exodus van Europese landen, ondanks dat hij weet dat Europeanen genoeg hebben van Europa en de bemoeizucht vanuit Brussel.

Juncker heeft zijn wanhopige pleidooi gedaan nadat Norbert Hofer, die op dit moment nog steeds verwikkeld is in een verkiezingsstrijd in Oostenrijk, heeft gesteld dat hij een referendum gaat houden om de banden met de Europese Unie te verbreken.

“We can’t deny or take away the people of Europe’s right to express their views. Regarding referenda on EU membership, I think it is not wise to organise this kind of debate, not only because I might be concerned about the final result but because this will pile more controversy onto the huge number already present at the heart of the EU.”

– Jean-Claude Juncker

Generaal Juncker

De voorzitter van de Europese Commissie stelt dat het bestaan van de EU niet in twijfel mag worden getrokken. Wel erkende hij ‘een gebrek aan liefde’ te voelen onder de miljoenen Europeanen.

De opmerking van Juncker is de laatste tussen vele verschillende visies over hoe het verder moet met de Europese Unie en de eurozone. Er is momenteel diepe verdeeldheid in het hart van de EU over hoe om te gaan met het project Europa. Het besluit van Groot-Brittannië om de Europese Unie te verlaten heeft deze verdeeldheid alleen maar verder vergroot.

Met in de komende maanden verkiezingen voor de boeg in Oostenrijk, Italië, Nederland, Frankrijk én Duitsland, kan de macht van Europa én Juncker nog verder afbrokkelen. De angst van de elite en de realiteit dat de gewone burger ontevreden is om telkens nieuwe wetten en regels opgedwongen te krijgen zorgt niet voor reflectie bij Juncker. De Europese Unie ís er en zal er ook blijven en zelfs nóg meer bevoegdheden krijgen als het aan generaal Juncker ligt. Zelfs wanneer democratische middelen zoals referenda daar voor moeten wijken.

Agenda Europa

2016
– 4 december: referendum Italië
– 4 december: verkiezingen Oostenrijk

2017
– 15 maart: verkiezingen Nederland
– 23 april: presidentsverkiezingen Frankrijk (1e ronde)
– 7 mei: presidentsverkiezingen Frankrijk (2e ronde)
– mei: regionale verkiezingen Duitsland
– najaar: verkiezingen Duitse Bundestag

De Europese Centrale Bank (ECB) is bereid om extra Italiaanse staatsobligaties bij te kopen, indien de uitslag van het Italiaans referendum dit weekend voor onrust op de financiële markten zorgt. Dit stelt persbureau Reuters op basis van bronnen binnen de centrale bank.

In de afgelopen weken is de rente op staatsleningen van Italië harder gestegen dan andere staatsleningen van Europese landen. Beleggers vrezen dat het referendum kan zorgen voor meer onrust en onzekerheid binnen de Europese Unie en eurozone.

Italiaans referendum

Zo heeft de huidige Italiaanse premier Matteo Renzi zijn lot verbonden aan het referendum. Indien de uitslag van het referendum op nee uitdraait zullen er nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. De kans op een overwinning van de 5-sterren beweging van Beppe Grillo zal dan volgens alle peilingen erg groot zijn. De partij van Grillo heeft meerdere keren aangegeven anti-Europa te zijn, waarbij zelfs het verlaten van de Europese Unie en de eurozone tot de mogelijkheden behoren.

Mede hierdoor staan ook verschillende banken onder enorme druk. De Financial Times stelde maandag nog in een analyse dat indien het referendum op een nee uitdraait, 8 Italiaanse banken in accuut gevaar komen. Onder deze banken zit ook de oudste bank ter wereld, Monte dei Paschi.

Volgens Reuters is de ECB bereid de aankopen van Italiaanse staatsobligaties binnen het maandelijkse steunprogramma van 80 miljard voor de hele eurozone op te voeren. Op deze manier zal de centrale bank de stevige opmars van de Italiaanse rente proberen te voorkomen.

De World Gold Council heeft samen met de Accounting and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions een nieuwe standaard ontwikkeld én goedgekeurd voor het beleggen in goud. Door de nieuwe regelgeving omtrent islamitisch goudbeleggen ontstaat er een gigantische groep potentiële goudbeleggers.

Huidige wetgeving islam

Onder de huidige wetgeving is het voor moslims ingewikkeld om te beleggen in goud. Het is namelijk wél voor moslims toegestaan om fysiek goud te bezitten. Echter zijn er geen duidelijke richtlijnen of het toegestaan is om het edelmetaal te bezitten als een investering. Tot vandaag.

Nieuwe islamitische goudstandaard

Persbureau Reuters meldt vandaag dat er een akkoord is bereikt voor een nieuwe islamitische goudstandaard waardoor 1,6 miljard moslims goud als belegging mogen aanhouden. De Accounting and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions is het instituut dat de shariastandaarden op financieel gebied bepaalt onder moslims.

Op basis van de eerste berichten is het nog niet duidelijk of alle goudgerelateerde producten onder de nieuwe standaard vallen. Wel is zeker dat moslims voortaan mogen beleggen in beleggingsrekeningen, derivaten, indexfondsen, islamitische obligaties én er mag belegd worden in fysiek goud. Volgens Reuters zal de officiële bekendmaking binnenkort worden verwacht.

Het zou dus zomaar kunnen dat de nieuwe regelgeving zal gaan leiden tot een gigantische stijging in de vraag naar goud. Dit in combinatie met een steeds verder dalende goudvoorraad, zorgt er voor dat de toekomst van de goudprijs er behoorlijk rooskleurig uitziet.

Steeds meer Italianen wisselen in aanloop naar het referendum op 4 december hun euro’s in voor goud in Zwitserland. De angst voor een vertrek van Italië (wat nu al omgedoopt is tot Quitaly) uit de eurozone of zelfs de Europese Unie zorgt er voor dat Italianen zich alvast hiervoor indekken. Hierdoor halen veel Italianen hun beleggingen weg bij Italiaanse bedrijven en stallen dit in het buitenland. Onder andere in de vorm van goud.

De meldt de Duitse website Wirtschaftswoche. Bij edelmetaalhandelaar Pro Aurum in Lugano gaat het zelfs zo hard dat inmiddels 80 procent van de klandizie uit Italië afkomstig is, en slechts 20 procent uit Zwitserland. Normaliter is de verhouding juist andersom.

Referendum Italië

Op 4 december mogen de Italianen naar de stembus en zich uitspreken over een aanpassing van de grondwet. Premier Renzi heeft meerdere malen aangegeven dat hij zijn lot verbindt aan de uitslag van het referendum. De peilingen spreken op dit moment niet in zijn voordeel, waardoor de angst voor een mogelijk vertrek van Italië uit de eurozone of de Europese Unie groot is.

ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, verhoogt volgend jaar de pensioenpremie met 2,3%. Het ambtenarenpensioenfonds geeft in een toelichting aan, dat het genoodzaakt is de premies moet verhogen omdat ABP er financieel niet goed voor zou staan. Ook in de komende jaren dient er rekening te worden gehouden met een verhoging.

De pensioenpremie van ABP bedraagt op dit moment 18,8% en stijgt volgend jaar naar 21,1% van het loon waarover pensioen wordt gespaard. Daarnaast maakt het pensioenfonds ook bekend dat de pensioenen de komende 5 jaar niet of nauwelijks zullen worden geïndexeerd. De financiële staat van het fonds is niet toereikend om de pensioenen te laten meegroeien met de gemiddelde prijsontwikkeling.

Pensioenfondsen hebben het zwaar

De aankondiging van ABP staat los van de dreigende verlaging van de pensioenuitkeringen. Hierover wordt pas begin volgend jaar een besluit genomen.

Pensioenfondsen lijden zwaar onder het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Bij de huidige lage rente die de centrale bank hanteert zijn pensioenfondsen verplicht steeds meer geld opzij te zetten om aan toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. In de regel houdt dit in dat pensioenen de komende jaren niet omhoog gaan, en waarschijnlijk ook niet zullen worden geïndexeerd voor prijsinflatie.

ABP bracht het nieuws gisteravond in een nieuwsbrief op een onhandige manier naar buiten. De nieuwsbrief had als titel “Uw opgebouwde pensioen blijft in 2017 gelijk.” Een woordvoerder erkent tegenover het ANP dat de zin ‘ongelukkig’ is geformuleerd.

ABP niet de enige

In de komende maanden zullen naar onze mening ook andere Nederlandse pensioenfondsen de koers van ABP volgen. Voor de mensen die pensioen opbouwen betekent dit slecht nieuws. Meer premie betalen voor uw pensioen, géén indexering van het pensioen voor prijsinflatie, en geen zekerheid dat wanneer je stopt met werken ook daadwerkelijk een pensioen uitgekeerd zult krijgen.

U kunt natuurlijk ook voor uw eigen pensioen sparen. Zo heb je in de Verenigde Staten een Self-Directed Individual Retirement Account. Dit account kan men opbouwen uit fysiek goud. Bekijk hier de infographic over hoe pensioensparen met goud er uit kan zien. Heeft u meer vragen? Neem dan contact met ons op, of laat ons u terug bellen.