Nieuws

Koper wordt vaak aangeduid als dé barometer voor de wereldeconomie. Sinds juni is het industriële metaal bezig aan een duikvlucht omlaag. De prijs van een ton koper is in twee maanden tijd met bijna 20 procent gedaald. Indien de prijs van het edelmetaal inderdaad een barometer is voor de wereldeconomie dan is er een storm op komst.

Begin juni werd een ton koper op de Londen Metal Exchange nog verhandeld voor 7300 dollar. Ruim twee maanden later kost dezelfde ton koper nog 6070 dollar. De angst zit er bij beleggers dan ook goed in. Maar waarom?

De barometer van de wereldeconomie?

Koper is een van de meest toegepaste metalen ter wereld, het metaal wordt gebruikt in bijna elk denkbare huishoudapparaat. Daarnaast wordt het metaal ook gebruikt in elektromotoren en de bouw. Mede hierdoor kan het edelmetaal inzicht bieden in de economie van een individueel land, en tegelijkertijd een beeld geven over de gezondheid van de volledige wereldeconomie. De prijs van koper wordt al jaren lang gebruikt als indicator voor een economische crisis. Zo daalde de prijs van koper met bijna 50 procent in 2008, vlak voordat de crisis in 2008 uitbrak. 

De huidige daling van de koperprijs wijst vooralsnog op een afkoeling van de wereldeconomie. De meest voor de hand liggende verklaring voor de daling is op dit moment China. Het land is goed voor de helft van de wereldwijde vraag naar koper. China liet in het tweede kwartaal van dit jaar een tragere groei zien dan algemeen werd verwacht. De vraag naar koper in China zal door die vertraging volgens analisten wellicht afnemen, waardoor de prijs van de grondstof ook verder zal dalen.

Een ander punt dat meespeelt is de handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten. Analisten verwachten dat het conflict tussen beide landen een negatief effect zal hebben op de wereldeconomie, waardoor de prijs van koper zal dalen.

Staking La Escondida

Tegelijkertijd speelt in het noorden van Chili een ander scenario zich af, die juist voor een ommekeer van de prijsdaling kan zorgen. In de grootste kopermijn ter wereld wordt gedreigd met stakingen door arbeiders. Deze zijn ontevreden over het meest recente loonbod dat zij hebben ontvangen van BHP, de uitbater van de mijn. De mijn, genaamd ‘La Escondida’, ligt in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. In 2017 vond er eveneens een staking plaats vanwege een conflict tussen de arbeiders en de uitbater van de mijn. Inmiddels heeft BHP de Chileense regering gevraagd om te bemiddelen tussen beide partijen om zo een staking te voorkomen.

Vandaag is een eerste batch van Amerikaanse sancties opgelegd aan Iran. De Amerikaanse president Donald Trump noemt de sancties tegen Iran ‘de meeste pijnlijke ooit’. In Iran wordt al nagedacht hoe nu handel kan worden gedreven met andere landen aangezien het voor het land vanaf vandaag een stuk lastiger is geworden om internationale transacties te verrichten.

Ruilhandel

Iran overweegt om olie, het belangrijkste exportproduct van het land, rechtstreeks te verhandelen tegen goud met verschillende landen in Afrika. Dit stelt Hassan Khosrowjerdi, president van de Iran-Africa Council for Economic Cooperation. Door gebruik te maken van een systeem van ruilhandel kan het land een deel van de sancties die zijn opgelegd omzeilen.

In aanloop naar de sancties en de tweede groep sancties die naar verwachting in november zullen ingaan staat de waarde van de Iraanse rial flink onder de druk. Mede hierdoor is er in het land steeds meer belangstelling voor goud ontstaan, aangezien het edelmetaal bescherming biedt tegen waardevermindering van valuta’s.  In de afgelopen 12 maanden is de goudprijs in het land gestegen met ruim 35 procent.

Iran heeft in de afgelopen jaren voornamelijk goud gekocht uit Zuid-Afrika en de Verenigde Arabische Emiraten. Daarnaast heeft het land in het verleden olie tegen goud geruild met Turkije.

Naast goud overweegt het land ook olie te exporteren in ruil voor andere goederen. Hassan Khosrowjerdi stelt dat het land met een bevolking van meer dan 80 miljoen ook behoefte heeft aan voedsel en goederen die uit Afrikaanse landen kunnen worden geleverd.

Iran heeft met een olieproductie van circa 3,8 miljoen vaten olie per dag de vijfde grootste productiecapaciteit ter wereld.

Waarschuwing Trump

Donald Trump heeft vanochtend het startsein gegeven voor de hernieuwde sancties door deze officieel in te laten gaan met een presidentieel decreet. Tevens waarschuwde Trump de wereld dat zij wat betreft de Verenigde Staten geen zaken mogen doen met Iran. “Eenieder die zaken doet met Iran, zal geen zaken doen met de Verenigde Staten”, aldus Trump op zijn favoriete platform Twitter.

The Iran sanctions have officially been cast. These are the most biting sanctions ever imposed, and in November they ratchet up to yet another level. Anyone doing business with Iran will NOT be doing business with the United States. I am asking for WORLD PEACE, nothing less!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 7 augustus 2018

Of de rest van de wereld gehoor zal geven aan het dreigement van Trump is nog maar de vraag. Maandag werd al bekend dat zowel China, Europa en Turkije zich niet zullen houden aan de sancties en gewoon handel zullen blijven drijven met het land.

De Chinese regering weigert om mee te doen aan de olieboycot van Iran. Hiermee gaat China in tegen de wens van de Verenigde Staten. Ook Europa heeft vandaag bekend gemaakt dat het niet zal meedoen aan de boycot om zo Europese bedrijven tegen de sancties te beschermen.

De besluiten zijn een flinke klap voor president Donald Trump, die Iran probeert te isoleren nadat hij het atoomakkoord met het land heeft opgezegd.

China

China is het belangrijkste land voor Iran. Het land is de grootste opkoper van Iraanse olie. Zo kocht het afgelopen maand 35 procent van de totale Iraanse export.

Amerikaanse diplomaten hebben in de afgelopen weken verschillende bondgenoten bezocht in de hoop steun te krijgen voor de olieboycot. Tegelijkertijd dreigt Trump met sancties tegen landen die toch zaken zullen blijven doen met Iran. Analisten van BMI Research verwachten dat China de boycot zal gebruiken om goedkoop aan olie te komen, waardoor het dus juist meer olie uit Iran gaat importeren.

Europa

De Europese Commissie heeft zojuist verklaard, dat ondanks de Amerikaanse sancties, Europese bedrijven zaken mogen blijven doen met Iran.

“De opheffing van nucleair gerelateerde sancties is een essentieel onderdeel van de deal – het is gericht op het hebben van een positieve impact, niet alleen vwb handel en economische betrekkingen met Iran, maar vooral op het leven van het Iraanse volk. Wij zijn vastbesloten om de Europese ondernemers die zich bezighouden met legitieme zaken in Iran, in overeenstemming met de EU-wetgeving en met resolutie 2231 van de VN-Veiligheidsraad, te beschermen” aldus de Europese Commissie in een statement zojuist.

De Europese Commissie stelt dat het handhaven van de nucleaire deal met Iran een ‘kwestie is van het respecteren van internationale overeenkomsten en een zaak van de internationale veiligheid.”

Olieboycot

Dinsdag begint een eerste ronde van Amerikaanse sancties tegen Iran. Naast China en Europa heeft ook Turkije gezegd zich niet gehouden te voelen aan de Amerikaanse boycot. Zuid-Korea en Japan beperken juist wel hun import uit Iran.

Het grootste goud producerende land ter wereld zag in de eerste helft van dit jaar haar goudproductie dalen met ruim 8 procent. Dit meldt de China Gold Association in een rapport dat onlangs werd vrijgegeven.

De China Gold Association stelt dat tussen januari en juni 2018, 190,28 ton goud is geproduceerd. Een daling van 7,9 procent ten opzichte van de eerste helft van 2017.

Het land is hard op weg om voor het tweede achtereenvolgend jaar een daling in de goudproductie neer te zetten. In 2017 werd in totaal 426,142 ton goud geproduceerd, een daling van 6 procent ten opzichte van 2016. Het was tevens de eerste daling in 17 jaar tijd wat betreft goudproductie in China.

Het rapport wijt de daling in goudproductie voornamelijk aan strengere regelgeving vanuit de Chinese regering tegen illegale mijnbouw. Zo treedt de regering tegenwoordig harder op en is het voor mijnbouwbedrijven moeilijker geworden om toegang te krijgen tot natuurgebieden om daar goud te kunnen mijnen.

China richt vizier op buitenland

Terwijl de binnenlandse productie daalt probeert China dit verlies op te vangen door het vizier te richten op goudmijnen in het buitenland. Zo steeg de import in de eerste helft van dit jaar met 75 procent naar 61,13 ton goud. Het land ziet buitenlandse mijnen als onderdeel van de strategische lange termijn doelstelling van het land om zijn economische invloed uit te breiden en de productiecapaciteit op te schroeven.

Begin juli stelde de Canadese Barrick Gold, ’s werelds grootste goudproducent, dat het de samenwerking met Shandong Gold Group in China zou uitbreiden bij de ontwikkeling van buitenlandse goudmijnen. De twee bedrijven bouwen voort op een deal die in april 2017 werd gesloten, waarbij Shandong Gold 50% van Barrick’s Veladero-mijn in Argentinië verwierf.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) komt wederom met een somber economisch vooruitzicht. Dit keer gaat het om Griekenland en het steunprogramma dat binnenkort afloopt voor het land. Volgens het IMF is Griekenland alleen te redden indien er nóg meer schuldverlichting plaatsvindt.

In juni werd een akkoord bereikt dat Griekenland na acht jaar van internationale steun in staat zou moeten stellen om vanaf augustus op eigen benen te kunnen staan. Toentertijd was de IMF al pessimistisch over het akkoord, het stelde dat de houdbaarheid van de schulden op lange termijn onzeker was. De EU ziet het toekomstperspectief van Griekenland veel positiever in dan het IMF. Nu herhaalt het IMF zijn boodschap/waarsschuwing.

Het huidige derde steunprogramma, waar het IMF overigens geen deel van uitmaakt, loopt af op 20 augustus. In totaal heeft Griekenland sinds 2010 zo’n 300 miljard euro geleend van het IMF en de Eurogroep. Volgens het IMF drukt de ‘nalatenschap’ van de crisis sterk op de economische groei van het land op lange termijn. 

Behalve meer schuldverlichting voor de Grieken, schrijft het IMF dat Griekse banken mogelijk meer kapitaal nodig hebben. Daarnaast moet de arbeidsmarkt verder hervormd worden, om de hoge werkeloosheid verder terug te dringen, en moet flexibilisering van arbeid gestimuleerd worden.

Nederlandse huishoudens hebben minder vrij op te nemen cash geld dan huishoudens in andere Europese landen. Een op de vijf heeft zelfs helemaal geen geld op de spaarrekening staan. Dit meldt de Rabobank naar aanleiding van een nieuw onderzoek.

Nederlandse huishoudens hebben gemiddeld 27.843 euro aan liquide spaarvermogen. Hiermee moeten wij landen als Luxemburg, België, Oostenrijk, Duitsland, Italië en Spanje voor ons dulden als landen met meer direct beschikbaar geld.

Naast het liquide spaarvermogen, beschikken Nederlanders wél over een flink vermogen, waar zij echter niet bij kunnen. Dit heeft te maken met de inleg in pensioenfondsen en geld wat in vastgoed zit. Dit geld is in tegenstelling tot geld en beleggingen, niet of nauwelijks beschikbaar wanneer er plotseling grote onverwachte kosten opspelen.

De Rabobank stelt dat dit gebrek aan liquiditeit het resultaat is van de relatief veilige omgeving van Nederland. Desondanks waarschuwt de bank dat het steeds belangrijker wordt om voldoende cash achter de hand te houden. Als geheel hoeven Nederlanders niet meer te gaan sparen, maar het spaarvermogen dient wel dusdanig te worden ingericht dat het percentage direct beschikbare middelen toeneemt.

Helemaal geen spaargeld

Naast de sparende Nederlander heeft ongeveer 20 procent van de Nederlandse huishoudens helemaal geen spaargeld. Georges de Boeck, een van de auteurs van het rapport, stelt dat deze groep zeer kwetsbaar is. ‘Als je droger ermee ophoudt, kun je besluiten om de was even op te hangen. Maar als je auto, waarmee je naar je werk gaat, uitvalt, heb je een groot probleem zonder een manier om het op te lossen. Geen vermogen betekent vaak ook geen toegang tot andere financiële middelen, zoals een lening van de bank.’

De Rabobank pleit er voor dat de overheid maatregelen treft waarbij de opbouw van vrij beschikbaar vermogen wordt gestimuleerd. Door bijvoorbeeld de belastingdruk op Nederlandse huishouders – de op twee na hoogste in Europa – te verlagen. Daarnaast pleit de bank ook voor het makkelijker toegankelijker maken van vermogen dat vastzit in pensioenfondsen.

De Europese Centrale Bank heeft laten weten de rentetarieven in de eurozone onveranderd te laten op het historisch laag niveau. Ook het aankoopbeleid blijft vooralsnog ongewijzigd.

De herfinancieringsrente blijft staan op 0 procent, wat inhoudt dat banken gratis geld kunnen lenen bij de ECB. De depositorente blijft eveneens ongewijzigd op -0,4 procent. Dit houdt in dat banken geld moeten betalen op geld dat zij in Frankfurt stallen. De rentetarieven blijven tot minimaal medio 2019 ongewijzigd verwachten analisten. Dit betekent dat de rente op zowel sparen als hypotheken het komend jaar extreem laag zal blijven.

President Mario Draghi zal vanmiddag nog een toelichting geven over het rentebesluit. Daarbij zal hij ook uitlatingen doen over de verwachtingen met betrekking tot de economische groei en inflatie in het eurogebied. De toelichting is hier live te volgen.

Opkoopprogramma

De lage rente is een van de tools van de centrale bank om zo de economische groei en de inflatie in de eurozone aan te wakkeren. De ECB pompte voorheen 60 miljard euro per maand in de economie van het eurogebied. Dit bedrag is reeds teruggebracht tot 30 miljard en wordt gebruikt voor het opkopen van obligaties. Per oktober zal dit bedrag wederom worden gehalveerd tot 15 miljard. In december moet het bedrag terug worden gebracht naar nul.

Facebook verloor woensdagavond nabeurs 150 miljard dollar in anderhalf uur tijd. Tijdens een conference call kwamen beleggers er achter dat het techbedrijf de verwachtingen voor de komende jaren naar beneden heeft bijgesteld.

Mark Zuckerberg probeerde het nieuws in eerste instantie nog mooi te verpakken door te stellen dat een derde van de wereldbevolking iedere maand Facebook gebruikt. Desondanks kregen beleggers al snel door dat Facebook dit kwartaal niet heeft voldaan aan de verwachtingen van Wall Street. De koers van het bedrijf dook recht omlaag met ruim 20 procent.

De daling komt nadat bleek dat de groeicijfers van de techgigant flink tegenvallen. Zo is in Europa voor het eerst een teruggang te zien in het aantal gebruikers. Ook in de Verenigde Staten is er nog nauwelijks groei te zien.

Schandalen

Facebook kwam de afgelopen maanden onder vuur te liggen nadat het betrokken raakte bij verschillende schandalen, waaronder de zaak rondom Cambridge Analytica. Het data-analysebedrijf heeft zonder toestemming van Facebook gebruikers data verkregen van 87 miljoen gebruikers. Facebook kreeg hiervoor de nodige kritiek op het privacybeleid en Zuckerberg moest zich ook verdedigen voor verschillende commissies.

De dreiging van een handelsoorlog tussen Europa en de Verenigde Staten lijkt voorlopig afgewend. Woensdag bezocht de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker, president Donald Trump om te praten over de handelsoorlog.

Tijdens dit bezoek is een overeenkomst gesloten waarbij voornamelijk de Europese Unie concessies doet. In de overeenkomst zijn nog geen exacte afspraken uitgewerkt. Zo is nog niet zeker wat er gaat gebeuren met de auto-industrie van beide partijen. Een heikel punt in de ogen van Trump.

Op een gezamenlijk persconferentie sprak Donald Trump van een grote dag voor eerlijke en vrije handel. Ook stelde hij dat de Verenigde Staten en de Europese Unie partners zijn, geen vijanden en dat er een nieuwe fase is ingegaan in de betrekkingen tussen de VS en de EU.

Juncker stelde wel dat beide partijen zijn overeengekomen om nieuwe importheffingen op te schorten zolang er onderhandelingen gaande zijn. Daarnaast heeft de EU haar handelspartner beloofd om meer vloeibaar gas en sojabonen uit de VS te zullen gaan importeren.

De eerste berichten over een eventueel einde van een handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie kwamen kort voor sluiting van de Amerikaanse beurzen. De Dow Jones veerde direct op en sloot 0,7 procent hoger. De Europese beurzen openen vandaag allemaal hoger, met onder meer positieve cijfers voor autobouwers en staalfabrikanten. De handelsdeal, die woensdagavond op tafel kwam, haalt vooralsnog veel van de kou -waar de afgelopen weken sprake van was- uit de lucht.

De inflatie in Venezuela zal bij onveranderd beleid eind dit jaar 1 miljoen procent bedragen. Dit stelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in een maandag gepubliceerde analyse over Latijns-Amerikaanse landen. Het IMF vergelijkt de situatie in Venezuela met de hyperinflatie in Duitsland na de Eerste Wereldoorlog.

Volgens Alejandro Werner van het IMF blijft Venezuela vastzitten in een diepe economische en sociale crisis. Het IMF voorspelt dat het reële bruto binnenlands product (bbp) van het land in 2018 met circa 18 procent zal dalen. Dit is tevens al de derde daling met dubbele cijfers achter elkaar. Een aanzienlijke daling van de olieproductie in het land wordt onder meer als reden aangevoerd voor de penibele situatie.

Het IMF verwacht dat de regering in Venezuela zal vasthouden aan ‘grote begrotingstekorten die volledig gefinancierd zullen worden door het bijdrukken van geld’. Mede hierdoor is het IMF van mening dat de inflatie verder zal oplopen tot 1.000.000 procent tegen het einde van dit jaar.

Hyperinflatie

Het IMF vergelijkt de situatie in Venezuela met die van Duitsland net na de Eerste Wereldoorlog, én met die van Zimbabwe eind jaren nul. De consequenties van een hyperinflatie hebben verregaande gevolgen. Zo zal hyperinflatie zorgen voor de instorting van de economische activiteit, en een toenemende achteruitgang van het aanbod van publieke goederen zoals water, elektriciteit, gezondheidszorg en transport. Dit zal volgens het IMF een grote migrantenstroom teweegbrengen met het risico voor ‘spill-over-effecten’ in buurlanden.

Venezuela verkeert sinds het instorten van de olieprijzen vier jaar geleden in een ernstige economische crisis. Honderduizenden Venezolanen zijn op de vlucht geslagen wegens hyperinflatie en tekorten aan primaire levensbehoeften.

Bloomberg onderhoudt een index waarin de prijs van een kopje koffie in Venezuela wordt bijgehouden. Deze zogenaamde ‘Café Con Leche Index’ is in de afgelopen 12 maanden al gestegen met 60.000 procent. Daarnaast versnelt de groei waarbij de groei in de afgelopen 3 maanden is gestegen met 300.000 procent.

In een poging om de mensen van de honger af te houden, heeft president Maduro het nationale minimumloon vier keer verhoogd dit jaar. Het minimumloon is nu 3 miljoen bolivars per maand, omgerekend slechts 1,14 dollar op de zwarte markt. Maduro heeft ook beloofd werknemers extra maaltijd tickets te geven voor de bestrijding van stijgende voedselprijzen .