De afgelopen dagen is duidelijk geworden dat democratie ook in Europa een wassen neus is. Zo leek het er op dat de democratisch gekozen volksvertegenwoordigers van de Vijfsterrenbeweging en de Lega tot overeenstemming waren komen om een nieuwe regering te vormen. Hiermee zouden nieuwe verkiezingen zoals eerder werd aangekondigd vermeden.
Beide partijen gelden als EU-kritisch en streven naar ingrijpende veranderingen met betrekking tot de eurozone. In het regeringsprogramma zijn onder andere belastingverlagingen en een basisinkomen voor iedereen meegenomen. Het enige wat restte was goedkeuring van de huidige zittende Italiaanse president Sergio Mattarella.
Zondagavond weigerde Matarella echter zijn goedkeuring te geven voor de plannen van de gevormde regering. Daarnaast is voormalig IMF-econoom Carlo Cottarelli maandag door Matarella gevraagd om een overgangskabinet te vormen en nieuwe verkiezingen uit te schrijven.
Chaos
Wat volgde was chaos. De Vijfsterrenbeweging vroeg om een afzettingsprocedure voor de president en riep alle burgers op om de Italiaanse vlag buiten te hangen als protest tegen de ‘schoffering van de democratie’. De Lega eiste van al haar burgemeesters het statieportret van Matarella uit gemeentehuizen te verwijderen. De beurzen in Milaan sloten met flinke rode cijfers en de spread (verschil tussen de rente op 10-jarige Italiaanse en Duitse staatsobligaties) steeg tot het hoogste niveau in vijf jaar tijd.
Het verschil in rente tussen een tweejarige Italiaanse en een tweejarige Duitse obligatie knalt vanochtend met 50 basispunten omhoog. Dit is echt een extreem grote beweging. pic.twitter.com/gOCH710Ak5
— Karel Mercx (@KarelMercx) 29 mei 2018
In de komende dagen zal Cottarelli een nieuwe ministerploeg moeten vormen. Zodra dit gereed is zal hij door de president beëdigd worden als premier. Hierna volgt een verplichte stem van vertrouwen in het parlement. De kans dat Cottarelli dit zal overleven is miniem aangezien zowel de Vijfsterrenbeweging als de Lega hier zitting nemen. Daarnaast is de verwachting dat ook andere partijen tegen het dictatoriale besluit van Matarella zullen stemmen.
Nieuwe verkiezingen
In principe rest Italië op dit moment niets anders dan nieuwe verkiezingen. Verkiezingen die verkeerd kunnen uitpakken voor Brussel en alle Italiaanse politici die luisteren naar Brussel. Een van de belangrijkste punten tijdens de verkiezingen zal zijn of de Italiaanse bevolking überhaupt nog deel wil blijven uitmaken van de eurozone.
Het onderwerp waarop de Italiaanse regering zondag stukliep was namelijk de aanstelling van Paolo Savona als nieuwe minister van Financiën. Matarella weigerde dat om Savona de euro ooit ‘een historische vergissing’ noemde. Volgens Matarella zou uittreding uit de euro het land schaden.
Salvini, de leider van de Lega, reageerde maandag in de krant Corriere op de uitlatingen van Matarella. Hij stelt dat Italië bezet is door Duitsers en eurocraten. De komende verkiezingen zullen volgens hem een referendum worden; een volksraadpleging over wie een vrij Italië wil en een Italië van dienaars en slaven.
De Lega en de Vijfsterrenbeweging kregen tijdens de laatste verkiezingen meer dan 50 procent van de stemmen, maar die democratische meerderheid werd in de wind geslagen door een niet door het volk gekozen president. Die acteert op basis van druk uit Brussel..