Artikelen

In de afgelopen weken hebben er in China verschillende protesten plaatsgevonden naar aanleiding van de ineenstorting van de peer-2-peer leenmarkt. Door de aanhoudende onvrede onder de bevolking heeft Peking nu aangekondigd dat het nieuwe crowdleningen zal verbieden.

Het klinkt als een bijzonder kleine markt: p2p lending. Desondanks is het een van de grootste financiële markten in China. Analisten schatten dat de totale uitstaande schuld in de p2p leenmarkt neerkomt op 217 miljard dollar. Het bedrag is een optelsom van leningen afkomstig van ongeveer 2.000 digitale platformen waarop particuliere Chinese zonder tussenkomst van banken elkaar geld kunnen lenen.

De bedrijven, ook bekend als p2p, maakten gebruik van een unieke kans op de Chinese markt, omdat banken historisch gezien niet aan de meeste consumenten en kleine bedrijven lenen vanwege het ontbreken van een gevestigde credit score-systeem. Een gebrek aan regulering in de sector resulteerde in een golf van p2p-platforms, die in 2015 een piek bereikte van ongeveer 3.500, maar sindsdien is een groot aantal gesloten.

Al snel bleek dat het risico op wanbetaling bij deze vorm van leningen veel hoger is dan bij banken. Mede hierdoor ontstond er een uitstroom uit de verschillende p2p-platformen wat leidde tot een ineenstorting van de markt. Volgens het Online Lending House China kwamen in juli van dit jaar meer p2p-platformen in de problemen dan in heel het jaar 2017.

Op sociale media werd in China opgeroepen tot protesten en hier werd ook massaal gehoor aan gegeven. Vorige week probeerden verschillende investeerders die geld hadden verloren op de leenplatforms ook te protesteren in het financiële district van Peking , maar werden door de politie gedwongen om in bussen huiswaarts te keren.

10 maatregelen

De Chinese autoriteiten hebben na de massale protesten aangekondigd dat zij 10 maatregelen zullen invoeren om zo de beperkingen op de p2p-leningen te verhogen. Volgens het door de Chinese staat gerunde persbureau Xinhua omvatten de maatregelen onder andere het verbieden van nieuwe online leenplatformen en het verhogen van de wettelijke straf voor exploitanten van frauduleuze regelingen.

Turkije heeft naar aanleiding van de paniek die is ontstaan sinds vrijdag de Turkse lira aan een crash is begonnen, een actieplan opgezet om de financiële markten te ontzorgen. De Turkse minister van financiën én schoonzoon van Erdogan, Berat Albayrak, heeft zondagavond het plan aangekondigd in een interview met de krant Hurriyet.

‘Ons actieplan is gereed. Vanaf maandagochtend zullen onze instituties de nodige maatregelen nemen en deze delen met de markt,’ aldus Berat Albayrak. Het zou gaan om ingrepen rond de bankensector en steun aan het midden- en kleinbedrijf. Volgens Albayrak komen er geen kapitaalbeperkingen.

Vrijdag verloor de Turkse lira 18 procent van haar waarde ten opzichte van andere belangrijke valuta. De fikse waardedaling komt op het moment dat de relatie tussen de Verenigde Staten en Turkije tot een nieuw dieptepunt is gedaald vanwege de diplomatieke ruzie om de Amerikaanse dominee Andrew Brunson.

Trump maakte vrijdag bekend de importheffingen op Turks staal en aluminium vast te stellen op respectievelijk 50 en 20 procent.  De daling van vrijdag volgt bovenop de daling die de munt dit jaar al heeft moeten doorstaan van bijna 40 procent. De financiële markten hebben meerdere keren hun zorgen geuit over de wijze waarop Erdogan zijn grip op de Turkse economie verder versterkt.

Erdogan heeft grote invloed op het beleid van de Turkse centrale bank en benoemde onlangs zijn schoonzoon, Berat Albayrak, tot minister van Financiën. Erdogan is fel tegenstander van het verhogen van de rente. Experts stellen dat ingrijpen noodzakelijk is, maar het beleid van Erdogan verandert vooralsnog niet.

Blootstelling Europese banken

Nu de crisis in Turkije zich steeds verder uitbreidt is de angst voor een crisis ook buiten het land voelbaar. Zo heeft de Europese Centrale Bank haar zorgen geuit over Turkije. De angst dat de malaise in het land overslaat op andere Europese landen is behoorlijk groot. Daarnaast hebben veel Europese banken een aanzienlijke blootstelling aan de Turkse economie. De Spaanse BBVA, het Italiaanse Unicredit en het Franse BNP Paribas hebben de grootste blootstelling volgens de ECB.

Dit zien we ook terug in de duik omlaag van de EURUSD afgelopen vrijdag toen de ECB haar zorgen uitte over de blootstelling van enkele Europese banken. De waarde van de euro daalde scherp tegenover de waarde van de Amerikaanse dollar.

Erdogan: complot tegen Turkije

Ondertussen weigert Erdogan toe te geven in zijn verbale strijd met de Verenigde Staten. Zo stelt de Turkse president dat de gebeurtenissen die op dit moment plaatsvinden niets meer zijn dan een poging van buitenlandse landen om het land op de knieën te krijgen. ‘Wat niet is gelukt met provocaties en een staatsgreep, proberen ze nu met geld,’ stelt Erdogan.

Ondertussen heeft de Turkse bevolking het door de stijgende inflatie steeds moeilijker. De prijzen van producten stijgen door de sterke daling gigantisch. Het dagelijkse leven wordt zo voor de bevolking in rap tempo duurder.

Turkije: strategisch belangrijk

Ondanks alle onrust heeft het land ook een belangrijke troef achter de hand. Het land is strategisch gezien een van de belangrijkste landen voor de NAVO en het Midden-Oosten. Daarnaast heeft het land ook militair gezien een van de grootste legers ter wereld.

Indien de ‘oorlog’ tussen Turkije en de Verenigde Staten doorgaat dan is de kans groot dat de NAVO een van zijn sterkste bondgenoten zal verliezen. Daarnaast duwt de Verenigde Staten, Turkije hiermee direct richting de schoot van Rusland en China. Iets wat Erdogan als geen ander door heeft.

Mijnbouwbedrijven zijn op zoek naar de volgende ‘gouden’ ontdekking. Uit een analyse van Bloomberg blijkt dat de mijnbouwsector gezamenlijk dit jaar 11 miljard dollar uitgeeft aan exploratie van nieuwe mijnen. In 2016 werd nog een dieptepunt bereikt toen er ‘slechts’ 9 miljard dollar werd uitgegeven naar de zoektocht naar nieuwe mijnen met weinig succes.

Zo is Rio Tinto Group in de Australische Great Sandy Desert op zoek naar koper en goud, terwijl Anglo American Plc een gebied van 19.000 vierkante kilometer doorzoekt in Brazilië op zoek naar nieuwe bronnen. Beide bedrijven maken onderdeel uit van enkele mijnbouw reuzen die verschillende exploratie projecten in de pijpleiding hebben wegens een gebrek aan nieuwe vondsten in de afgelopen jaren.

Newcrest Mining, een van de grootste goudproducten van Australië, heeft zich samen met koperproducent Fortescue Metals Group Ltd, aangemeld bij Rio Tinto Group in de zoektocht naar onontgonnen goud en koper in de Australische regio. Het gebied is volgens Lynda Burnett, managen director van Sipa Resources, “bijna onaangetast”. Sipa Resources zoekt tevens in hetzelfde gebied naast Rio Tinto Group naar ontgonnen (edel)metalen.

Samenwerking

De recente opleving in exploraties zorgt ook voor een heropleving van samenwerkingen tussen zwaargewichten in de sector en gespecialiseerde bedrijven. Een strategie die tijdens het begin van het decennium stokte na de wereldwijde crisis. Een bijkomend voordeel bij samenwerkingen is dat de kosten die mijnbouwbedrijven maken voor exploraties kunnen worden verdeeld over verschillende bedrijven. De aanpak zorgt voor kostenefficiëntie in een markt die het moeilijk heeft sinds de prijsdaling van verschillende grondstoffen.

Europese bedrijven die zich zullen houden aan de sancties die de Verenigde Staten aan Iran heeft opgelegd, zullen sancties aan hun broek krijgen door de Europese Unie zelf. Hiervoor waarschuwt Nathalie Tocci, een medewerker van EU-buitenland-chef Federica Mogherini.

“Als EU-bedrijven zich houden aan de Amerikaanse sancties zullen zij op hun beurt sancties krijgen vanuit de EU”, aldus Nathalie Tocci tijdens een interview met BBC Radio 4. Volgens Tocci probeert Europa Iran te helpen en laat het hiermee zien dat het Europa menens is om er voor te zorgen dat het atoomakkoord, dat in 2015 werd gesloten, een succes wordt.

Waarschuwing Trump

Dinsdag waarschuwde Trump, toen de sancties tegen Iran weer officiëel werden ingesteld, dat iedereen die handel drijft met Iran, geen handel meer zal drijven met de Verenigde Staten.

Veel landen en bedrijven hebben uit angst voor de uitspraken van Trump hun activiteiten in Iran stopgezet. Zo ook Duitse autofabrikant Daimler. “We zullen doorgaan met het monitoren van de politieke ontwikkelingen, met name in verband met de toekomst van de nucleaire overeenkomst’, aldus het bedrijf in een verklaring. Ook Peugeot’s moederbedrijf PSA heeft stappen genomen om een joint venture in Iran op te schorten, terwijl rivaal Renault heeft ingestemd om de Amerikaanse sancties te volgen.

Het is dus afwachten hoe de laatste waarschuwing van de Europese Unie zal binnenkomen bij Europese bedrijven.

De ruzie tussen Canada en Saudie-Arabië lijkt steeds verder te escaleren. Het begon met een tweet van de Canadese minister van Buitenlandse zaken, Chrystia Freeland, die zich donderdag uitsprak tegen de arrestatie van Samar Badawi. Enkele dagen later is de relatie tussen beide landen tot onder het 0 punt gedaald.

Saudi-Arabië reageerde op de uitlatingen van de Canadese minister door de ambassadeur van Canada het land uit te sturen, en de eigen afgezant in Canada terug te roepen. Daarnaast zegde Saudi-Arabië een defensiedeal ter waarde van 15 miljard dollar tussen beide landen op. Ook schrapte de koninklijke vliegtuigmaatschappij van Saudi-Arabië alle directe vluchten van en naar Toronto.

Alsof dit niet genoeg is liet Riyad dinsdag weten dat alle 16.000 Saudiërs die in Canada studeren geen geld meer zouden krijgen om hun studie te bekostigen tenzij ze naar een ander land gaan om hun studie verder af te maken.

Vandaag meldt de Financial Times dat het koninkrijk zelfs nóg een stap verder gaat door te stellen dat de Saoedische centrale bank en pensioenfondsen hun buitenlandse vermogensbeheerders hebben geinstrueerd om zich te ontdoen van hun Canadese aandelen en obligaties. Mede door de aankondiging daalde de Canadese dollar tegenover onder andere de Amerikaanse dollar.

Canada niet onder de indruk

Ondanks de reeks aan vergeldingen die Saudi-Arabië het land heeft opgelegd is Canada vooralsnog niet onder de indruk van de Saudische maatregelen. Zo liet Chrystia Freeland weten dat het land zich wereldwijd zal blijven uitspreken voor de rechten van vrouwen. Zowel publiek als in vergadering achter gesloten deuren. “En dat zullen we blijven doen,” aldus de minister van Buitenlandse Zaken.

Ook Susan Rice, de voormalig ambassadeur van de Verenigde Staten, riep Europa en de Verenigde Staten op Canada te steunen. “Ze moeten Saudi-Arabië duidelijk maken dat we niet terugdeinzen”, twitterde ze. Amnesty International drong er bij minister Blok van Buitenlandse Zaken, en zijn Europese collega’s, op aan zich publiekelijk uit te spreken voor de vrijlating van mensenrechtenactivisten in Saudi-Arabië.

Desondanks durft vooralsnog niemand de vingers te branden aan de rel tussen beide landen. Harde statements blijven uit, uit angst voor een reactie van Saudi-Arabië wellicht?

Koper wordt vaak aangeduid als dé barometer voor de wereldeconomie. Sinds juni is het industriële metaal bezig aan een duikvlucht omlaag. De prijs van een ton koper is in twee maanden tijd met bijna 20 procent gedaald. Indien de prijs van het edelmetaal inderdaad een barometer is voor de wereldeconomie dan is er een storm op komst.

Begin juni werd een ton koper op de Londen Metal Exchange nog verhandeld voor 7300 dollar. Ruim twee maanden later kost dezelfde ton koper nog 6070 dollar. De angst zit er bij beleggers dan ook goed in. Maar waarom?

De barometer van de wereldeconomie?

Koper is een van de meest toegepaste metalen ter wereld, het metaal wordt gebruikt in bijna elk denkbare huishoudapparaat. Daarnaast wordt het metaal ook gebruikt in elektromotoren en de bouw. Mede hierdoor kan het edelmetaal inzicht bieden in de economie van een individueel land, en tegelijkertijd een beeld geven over de gezondheid van de volledige wereldeconomie. De prijs van koper wordt al jaren lang gebruikt als indicator voor een economische crisis. Zo daalde de prijs van koper met bijna 50 procent in 2008, vlak voordat de crisis in 2008 uitbrak. 

De huidige daling van de koperprijs wijst vooralsnog op een afkoeling van de wereldeconomie. De meest voor de hand liggende verklaring voor de daling is op dit moment China. Het land is goed voor de helft van de wereldwijde vraag naar koper. China liet in het tweede kwartaal van dit jaar een tragere groei zien dan algemeen werd verwacht. De vraag naar koper in China zal door die vertraging volgens analisten wellicht afnemen, waardoor de prijs van de grondstof ook verder zal dalen.

Een ander punt dat meespeelt is de handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten. Analisten verwachten dat het conflict tussen beide landen een negatief effect zal hebben op de wereldeconomie, waardoor de prijs van koper zal dalen.

Staking La Escondida

Tegelijkertijd speelt in het noorden van Chili een ander scenario zich af, die juist voor een ommekeer van de prijsdaling kan zorgen. In de grootste kopermijn ter wereld wordt gedreigd met stakingen door arbeiders. Deze zijn ontevreden over het meest recente loonbod dat zij hebben ontvangen van BHP, de uitbater van de mijn. De mijn, genaamd ‘La Escondida’, ligt in de Atacama-woestijn in het noorden van Chili. In 2017 vond er eveneens een staking plaats vanwege een conflict tussen de arbeiders en de uitbater van de mijn. Inmiddels heeft BHP de Chileense regering gevraagd om te bemiddelen tussen beide partijen om zo een staking te voorkomen.

Vandaag is een eerste batch van Amerikaanse sancties opgelegd aan Iran. De Amerikaanse president Donald Trump noemt de sancties tegen Iran ‘de meeste pijnlijke ooit’. In Iran wordt al nagedacht hoe nu handel kan worden gedreven met andere landen aangezien het voor het land vanaf vandaag een stuk lastiger is geworden om internationale transacties te verrichten.

Ruilhandel

Iran overweegt om olie, het belangrijkste exportproduct van het land, rechtstreeks te verhandelen tegen goud met verschillende landen in Afrika. Dit stelt Hassan Khosrowjerdi, president van de Iran-Africa Council for Economic Cooperation. Door gebruik te maken van een systeem van ruilhandel kan het land een deel van de sancties die zijn opgelegd omzeilen.

In aanloop naar de sancties en de tweede groep sancties die naar verwachting in november zullen ingaan staat de waarde van de Iraanse rial flink onder de druk. Mede hierdoor is er in het land steeds meer belangstelling voor goud ontstaan, aangezien het edelmetaal bescherming biedt tegen waardevermindering van valuta’s.  In de afgelopen 12 maanden is de goudprijs in het land gestegen met ruim 35 procent.

Iran heeft in de afgelopen jaren voornamelijk goud gekocht uit Zuid-Afrika en de Verenigde Arabische Emiraten. Daarnaast heeft het land in het verleden olie tegen goud geruild met Turkije.

Naast goud overweegt het land ook olie te exporteren in ruil voor andere goederen. Hassan Khosrowjerdi stelt dat het land met een bevolking van meer dan 80 miljoen ook behoefte heeft aan voedsel en goederen die uit Afrikaanse landen kunnen worden geleverd.

Iran heeft met een olieproductie van circa 3,8 miljoen vaten olie per dag de vijfde grootste productiecapaciteit ter wereld.

Waarschuwing Trump

Donald Trump heeft vanochtend het startsein gegeven voor de hernieuwde sancties door deze officieel in te laten gaan met een presidentieel decreet. Tevens waarschuwde Trump de wereld dat zij wat betreft de Verenigde Staten geen zaken mogen doen met Iran. “Eenieder die zaken doet met Iran, zal geen zaken doen met de Verenigde Staten”, aldus Trump op zijn favoriete platform Twitter.

The Iran sanctions have officially been cast. These are the most biting sanctions ever imposed, and in November they ratchet up to yet another level. Anyone doing business with Iran will NOT be doing business with the United States. I am asking for WORLD PEACE, nothing less!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 7 augustus 2018

Of de rest van de wereld gehoor zal geven aan het dreigement van Trump is nog maar de vraag. Maandag werd al bekend dat zowel China, Europa en Turkije zich niet zullen houden aan de sancties en gewoon handel zullen blijven drijven met het land.