Artikelen

Nederlandse beleggingsinstellingen boekten in het laatste kwartaal van 2018 hun grootste verlies ooit. Door de correctie op de aandelenmarkten wereldwijd ging er volgens De Nederlandsche Bank (DNB) 56 miljard euro aan beheerd vermogen in rook op.

Het totale vermogen daalde van 906 miljard naar 850 miljard euro. Volgens DNB waren pensioenfondsen de grootste verliezers, omdat zij als grootste beleggers in aandelenfondsen het hard werden geraakt. Door de teleurstellende prestaties van pensioenfondsen is voor miljoenen Nederlanders de kans op verlagingen van de pensioenen in 2020-2021 groter geworden.

De aanstaande verlaging van de pensioenen volgt bovenop een daling tot 25 procent over de afgelopen 10 jaar. Zo daalde sinds 2009 het pensioen van mensen uit de zorgsector met 17 procent. Het pensioen van ambtenaren daalde in de afgelopen 10 jaar met 18 procent. Mensen in de metaalsector zagen hun pensioen in de afgelopen 10 jaar 24 procent minder waard worden.

Een van ’s werelds populairste munten, de gouden Maple Leaf, bestaat 40 jaar. Ter ere van de verjaardag van deze gouden munten heeft de Canadian Mint een jubileum editie uitgebracht van de populaire munt. De munt is vanaf vandaag direct te bestellen bij Goudverzekerd.

De munt werd afgelopen week officieel gepresenteerd tijdens de World Money Fair in Berlijn. De gouden munt zal net als de ‘gewone’ Maple Leaf worden geslagen met een zuiverheid van .9999 en een gewicht hebben van 1 Troy ounce. 

Op de achterzijde van de munt is de wereldberoemde esdoornblad zichtbaar, in combinatie met het getal 40, ter ere van de veertigste verjaardag van de munt. Op de achterzijde vinden we het portret terug van Queen Elizabeth.

Gelimiteerde oplage

Deze jubileum editie van de gouden Maple Leaf wordt geslagen in een zeer gelimiteerde oplage van 15.000 stuks wereldwijd. Bestellen van de munt kan hier.

In 2018 kochten centrale banken in totaal 651,5 ton aan goud. Dit is de grootste jaarlijkse aankoop van centrale banken sinds het jaar 1971, hetzelfde jaar waarin de Amerikaanse dollar van goud werd ontkoppeld; het einde van de zogenaamde goudstandaard.

Uit de meest recente cijfers van de World Gold Council blijkt dat Rusland veruit de grootste koper was van fysiek goud. De centrale bank van het land was goed voor maar liefst 274 ton fysiek goud, wat neerkomt op 42 procent van de totale aankopen. Daarnaast steeg de honger van Rusland naar goud met 22 procent in vergelijking met het jaar 2017.

Naast Rusland hebben ook Turkije, Kazachstan, Hongarije, India, Irak en Polen hun goudreserves uitgebreid. Ook China kocht volgens de cijfers van de World Gold Council (na een pauze van 2 jaar), in december van 2018 10 ton goud.

Centrale banken en goud

Centrale banken en goud gaan al decennia hand in hand. Sinds het begin van het einde van de goudstandaard in de jaren dertig, besloten veel centrale banken om een goudvoorraad aan te houden. Deze voorraad diende als vangnet in tijden van (financiële) onrust. Daarnaast fungeerde het goud ook als een reserve die kan worden gebruikt bij het importeren van goederen, indien de eigen valuta niet geaccepteerd zou worden door andere landen.

In de huidige tijd zien we steeds vaker dat centrale banken goud aanhouden om zo minder afhankelijk te worden van bepaalde valuta’s. Het beste voorbeeld hiervan is Rusland, dat sinds de internationale sancties die het opgelegd heeft gekregen, haar dollarreserves steeds verder is gaan afbouwen en tegelijkertijd flink aan de weg heeft getimmerd om de goudvoorraad te vergroten.

Centrale banken zijn over het algemeen ‘slimme kopers’ wanneer het op goud aankomt. Zij kopen meestal goud voordat deze uitbreekt, terwijl particulieren pas omkijken naar het edelmetaal als de prijs exponentieel is gestegen of reeds te hoog is.

De goudprijs heeft voor het eerst sinds december 2017 de grens van 1.300 dollar doorbroken. Een stijging van de goudprijs tot boven de 1.300 dollar per troy ounce wordt beschouwd als een doorbraak. Het is een psychologische barrière die extra vraag kan aanwakkeren.

De stijging van de goudprijs loopt in lijn met het algehele sentiment rondom het edelmetaal. De volatiele aandelenmarkten en de angst voor een wereldwijde crisis hebben er toe bijgedragen dat goud sinds oktober 2017 is gestegen met 17 procent. Beleggers vluchten uit angst naar veilige havens zoals goud waardoor goud een opleving beleeft.

Vooruitzicht

Blijft de goudprijs stijgen? Georgette Boele, goudspecialisten en een van ’s werelds beste goud voorspellers, denkt van wel. ‘We verwachten een herstel van de Chinese munt en een hogere vraag naar juwelen vanuit China en de VS. Bovendien geloven we dat de dollar en de Amerikaanse langetermijnrente een piek hebben bereikt.’ ABN Amro ziet goud tegen het einde van dit jaar stijgen naar 1.400 dollar per troy ounce.

Technische Analyse

Bij het openen van de beurzen in Azië zagen we een klein herstel van de goudprijs. Mocht de prijs verder dalen dan is een $1.298 per troy ounce een belangrijk steunpunt. In een positief scenario, zijn traders naarstig in afwachting van een prijs van $1.304,30 per troy ounce. Indien deze grens wordt bereikt kan de goudprijs verder stijging richting de $1.310 met $1.326 per troy ounce als de volgende belangrijke test.

Twee Israëliërs zijn woensdag in Japan gearresteerd voor de grootste goud smokkel operatie in de geschiedenis van het land. Het tweetal zou zijn betrapt met 220 kilo aan goudstaven.

Volgens Japan media gaat het om 2 verdachten van 58 en 55 jaar die in Tokyo wonen. Het tweetal zou goudstaven verstoppen bij zendingen van auto onderdelen en deze smokkelen vanuit Hong Kong naar Japan. Het tweetal zou lid zijn van een groep die wordt verdacht van het smokkelen van 4.000 kilo aan goud sinds maart 2017. Op de huidige goudprijs betreft dit een waarde van 146 miljoen euro.

De smokkel kwam aan het licht toen bij de douane ruim 220 kilo aan goudstaven werden onderschept op het vliegveld Narita bij Tokyo. Door de smokkel is Japan belastinginkomsten misgelopen en konden de heren het goud met meer winst doorverkopen in Japan. Het land verhoogde in 2014 de BTW van 5 naar 8 procent, en in oktober van dit jaar gaat deze nóg een keer omhoog naar 10 procent. Sinds de verhoging in 2014 is er een stijging zichtbaar in de smokkel van goud volgens Japanse autoriteiten. Mede hierdoor zijn de straffen op het smokkelen van goud in de afgelopen jaren aanzienlijk verhoogd.

De wereld is niet voorbereid op een belangrijke gebeurtenis die zeker binnenkort zal plaatsvinden; de volgende financiële crisis. David Lipton, een senior executive van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarschuwt hiervoor tijdens de jaarlijkse vergadering van de American Economic Association in Atlanta, Georgia.

“De volgende recessie ligt niet te ver voor ons. We zijn er minder goed op voorbereid dan dat we eigenlijk moeten zijn en óók minder dan tijdens de crisis van 2008″, aldus David Lipton. Volgens het IMF hebben teveel landen de waarschuwingen van het IMF om de schulden af te bouwen in de wind geslagen.

Waar het IMF in oktober van 2018 nog uitging van een groei van 3,7 procent over 2019 stelt het deze groei nu naar beneden bij op 3,5 procent. Ook de groei voor 2020 wordt verlaagd van 3,7 naar 3,6 procent. Het is de tweede negatieve bijstelling van het IMF in drie maanden tijd.

IMF het somberst over Europa

In Europa maakt het IMF zich voornamelijk zorgen om Duitsland, Italië, en Frankrijk. De Duitse auto-industrie heeft het moeilijk vanwege de strengere emissie-eisen, daarnaast wordt het land hard geraakt door de handelsoorlog. Italië is een doorn in het oog van de Europese Unie vanwege de begroting, ook de penibele situatie van de Italiaanse banken zorgt voor problemen. Frankrijk is volgens het IMF een zorg vanwege de onrust rondom de gele hesjes.

De vooruitzichten voor de Duitse economie hebben de grootste neerwaartse bijstelling gekregen. Zo zal volgens het IMF de economie in Duitsland in 2019 niet groeien met 1,9 procent, maar met 1,3 procent. In oktober van 2018 werd nog uitgegaan van een groei van 2,2 procent in 2019, en in april van hetzelfde jaar ging het IMF nog uit van een groei van 2,5 procent in 2019 voor Duitsland. Voor Nederland is dit een probleem aangezien ons land voor de export sterk afhankelijk is van de Duitsers. 

Naast de zorgwekkende situatie in Europa wijst het IMF ook naar de zwakke economische ontwikkelingen in Azië, en dan met name in China.

Goldman Sachs heeft haar prognose voor de goudprijs voor dit jaar verhoogd met 10 procent. Diverse onzekerheden op de financiële markten zorgen er voor dat de zakenbank haar prognose naar boven bijstelt.

Goldman Sachs verhoogt haar voorspelling voor de goudprijs voor de komende drie, zes én twaalf maanden naar respectievelijk 1.325, 1.375 en 1.425 dollar per troy ounce. Op basis van de huidige goudprijs is dit een stijging van respectievelijk 3,6, 7,5 en 11,4 procent.

De zakenbank schrijft in haar prognose dat de stijging van de goudprijs dit jaar toe te schrijven is aan een toenemende vraag van beleggers naar defensieve beleggingen. Hierbij stelt Goldman Sachs dat het niet alleen om particulieren gaat, maar ook institutionele beleggers en centrale banken. Deze partijen zullen hun goudreserves aanvullen als reactie op toenemende onzekerheden.

Veilige haven

Na een pijnlijk laatste kwartaal van 2018 voor aandelenbeurzen beschouwt Goldman Sachs goud als veilige haven. Dit volgt op een reeks aan zwakke macro-economische cijfers, zowel uit de Verenigde Staten als elders in de wereld. Mede door de data zijn er hernieuwde zorgen over de toekomstige economische groei en wordt het woord recessie in verschillende landen al gebezigd; met name in de Verenigde Staten, China en Duitsland.

De angst voor een groeivertraging van de wereldeconomie heeft er voor gezorgd dat de aandelenbeurzen in het laatste kwartaal van 2018 flinke klappen kregen. Zo maakten de S&P 500, de Nasdaq en de Dow Jones de slechtste decembermaand mee sinds de grote depressie in de jaren dertig van de vorige eeuw. Sinds december steeg goud met 4,7 procent in dollars. Volgens Goldman Sachs is dit slechts het begin van een flinke stijging.

Miljardair Sam Zell heeft voor het eerst in zijn leven goud gekocht. Dit liet de vastgoedmagnaat weten in een interview met Bloomberg. Sam Zell stelt dat hij zijn geld zowel in goudmijnen als fysiek goud heeft gestoken.

“For the first time in my life, I bought gold because it is a good hedge. Supply is shrinking and that is going to have a positive impact on the price.”

– Sam Zell, Bloomberg

“Voor het eerst in mijn leven heb ik goud gekocht omdat het een goede hedge is,” aldus Sam tegenover Bloomberg. De miljardair wijst op de dalende goudvoorraad en het uitblijven van nieuwe goudontdekkingen door mijnbouwbedrijven.

Peak Gold

In de afgelopen jaren hebben verschillende experts hun zorgen geuit over de slinkende goudvoorraad na jaren van bezuinigingen in de goudmijnbouw-industrie. Exploratiebudgetten waren er nauwelijks en veel mijnbouwbedrijven hebben in de afgelopen jaren nauwelijks het hoofd boven water kunnen houden.

“The amount of capital being put into new gold mines is a most nonexistent. All of the money is being used to buy up rivals.”

– Sam Zell, Bloomberg

Nadat de goudprijzen in 2011 begonnen te dalen daalden de uitgaven voor onderzoek naar nieuwe mijnen exponentieel. Mede hierdoor is de goudproductie al jaren aan het dalen. In de tussentijd hebben verschillende goudmijnbedrijven concurrenten opgekocht in een poging de eigen productiepijnlijn te vergroten.

Miljardairs gaan voor goud

Niet alleen Sam Zell kiest er voor om (een gedeelte van) zijn vermogen in goud te stoppen. We kennen onder andere ook Ray Dalio, Jeff Gundlach en David Einhorn die allen voorstanders zijn van fysiek goud als een manier van vermogensbescherming. Bekijk hieronder het interview van Bloomberg met Sam Zell.

Het evenwicht in het Nederlands geldstelsel is verstoord. Zo zijn er té weinig remmen op het verstrekken van leningen terwijl na de crisis van 2008 het juist moeilijker moest worden voor mensen om geld te lenen. Daarnaast zijn commerciële banken te dominant en ‘too big too fail’. Deze harde conclusies doet de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in een recent gepubliceerd onderzoek.

De huidige minister van Financiën, Minister Hoekstra, vroeg de Raad het huidige Nederlandse geldstelsel te onderzoeken. De bevindingen van de Raad in een bijna 300 pagina’s tellend rapport zijn dan ook niet mals.

In het rapport wordt beschreven hoe de rol van overheid in de afgelopen jaren steeds kleiner werd, terwijl de rol van drie grote banken (ABN Amro, ING, Rabobank) steeds groter werd. Zo steeg het aandeel van de banken in de totale balansomvang in de periode tussen 2006 en 2016 van 71 naar 75 procent. Door de sterke positie van de 3 grote banken is er nauwelijks kans voor concurrenten om succesvol de markt te betreden.

Schulden

Volgens de Raad zijn de schulden toegenomen omdat geld steeds vaker virtueel ‘rondgaat’ in plaats van contant. Daarnaast zijn de regels die er juist voor moeten zorgen dat mensen minder gaan lenen niet zo effectief als werd gedacht. Hierdoor groeiden zowel de totale hypotheekschuld als de schulden die bedrijven hebben uitstaan. Ten opzichte van andere landen heeft Nederland een relatief grote schuldenberg.

Ondanks een groot collectief gespaard pensioenvermogen én bezittingen zoals huizen die tegenover de schuldenberg staan, leidt een schuldenlast volgens de Raad tot meer instabiliteit in het financiële systeem. De Raad stelt dat bij hoge schulden het herstel na een crisis langer duurt en invloed heeft op de economische groei.

Aanbevelingen

Een van de aanbevelingen die de Raad doet is het oprichten van een publieke spaarbank als concurrent voor de grote banken. Daarnaast stelt de Raad dat burger meer zeggenschap moeten krijgen over het bestuur van banken, via bijvoorbeeld maatschappelijke adviesraden.

Er zal hoe dan ook wat moeten worden gedaan aan het verstoorde evenwicht tussen de publieke en private belangen. De WRR stelt dat de financiële sector veel geld verdient tijdens periodes van groei, en dat de samenleving moet ‘bloeden’ wanneer het misgaat in ons financieel stelsel. Door een publieke concurrent voor de banken en meer regels en inspraak van burgers zou de balans hersteld kunnen worden.

Wees je eigen bank

Naast het advies van de WRR kun je zelf je onafhankelijkheid van het financieel stelsel vergroten door middel van het kopen van edelmetalen zoals gouden of zilveren munten en baren. Deze edelmetalen dienen als de ultieme vermogensbescherming tegen het financiële systeem en dienen daarnaast als een hedge in tijden van grote onzekerheden of een nieuwe crisis. Bekijk hier wat goud, zilver, platina of palladium in een portefeuille kan betekenen.